Noodafworp

Voor een gehavend pand waaruit Duitse militairen komen kijkt een jongeman geschokt en vol ongeloof naar de gevolgen van enkele bommen. Ze zijn afkomstig uit een Amerikaans vliegtuig waarvan de bemanning wanhopig probeerde gewicht kwijt te raken om meer hoogte en snelheid te bereiken. Door slechte weersomstandigheden breekt de groep waartoe de B-17 ‘Flying Fortress’ behoorde kort daarvoor haar aanval op het Ruhrgebied af. Het alternatieve doel op die onfortuinlijke dag begin maart 1943 is de scheepswerf Wilton-Feijenoord in Schiedam, maar de toestellen worden door enkele Duitse Focke Wulf (Fw 190) jachtvliegtuigen onderschept. Unteroffizier Meissner raakt met zijn boordgeschut de B17, die als gevolg van de schade vervolgens de formatie niet meer bijhoudt en afdwaalt. Het droppen van de zware bommenlast was tevergeefs, want twintig kilometer ten westen van Hoek van Holland stort het toestel alsnog brandend in zee. De negen bemanningsleden komen allen om.

Wanneer de noodafworp enkele seconden eerder of later had plaatsgevonden waren de vijf bommen tweehonderd meter verderop in de weilanden gekomen, maar nu waren de gevolgen op de grond desastreus. De bommen komen terecht in de oude vesting van Brielle en twee raken de Ambachtsschool en de Vakschool voor Meisjes. Tussen het puin zoeken hulpverleners en passanten naar slachtoffers; niemand weet hoeveel leerlingen binnen waren op het moment van inslag. Brancards en ladders liggen klaar voor de afvoer van doden of gewonden. Aan het eind van de dag worden er twintig doden en tien zwaargewonden geborgen, de meeste slachtoffers zijn kinderen. De ontzielde lichamen worden ter identificatie in een nabijgelegen gymzaal opgebaard. Het landelijke Algemeen Handelsblad berichtte daags erna: “Er moet rekening mee worden gehouden, dat nog een groot aantal jongens onder deze puinhopen bedolven ligt”. Er wordt nadien nog één lichaam van een vermiste leerling gevonden. De Duitsers gebruiken het drama direct voor hun propaganda. In diverse kranten en het bioscoopjournaal veroordelen ze de geallieerde luchtaanvallen op onschuldige burgers: “De jonge doden van Brielle zijn een bijzonder afschrikwekkend voorbeeld van de brutale terreuraanvallen waarmee de Engelsen stelselmatig ook de vredelievende bevolking van Nederland treffen!’’ De misleiding leidt er mede toe dat donderdag 4 maart 1943 bij velen te boek staat als het bombardement op Brielle, gericht op de Duitse observatiepost op de Domtoren.

Geraadpleegde bronnen:
Baart, Jac. J., De bombardementen op Wilton-Fijenoord, Misworpen en misverstanden (In: Terugblik 40-45, nr. 533).
Benschop, B., Rijpsma, J., Voorne Putten in Oorlogstijd. 1939-1945 (Rozenburg 2015).

Meer foto’s in: Oefenen & oorlog