Tijdens diensttijd

Tienduizenden Duitse militairen verblijven gedurende de bezetting voor korte of lange tijd in Nederland. Bij aankomst vinden ze hun onderkomen in gevorderde kazernes, scholen, woningen en hotels of in een van de honderden bunkerstellingen in de duinen. Het leven speelt zich voor hen grotendeels af rondom de legeringsplaats. Vooral stellingen veraf in de duinen worden kleine leefgemeenschappen met een grote bedrijvigheid. In sommige steunpunten verblijven slechts acht militairen, maar in grote stellingen zijn vaak meer dan honderd manschappen te vinden. Ze verblijven er soms maanden voordat ze van locatie wisselen. Een gewone dienstdag van een doorsnee infanterist is anders dan een gespecialiseerde militair in een bepaald dienstvak. De een staat op wacht of is kanonnier, de ander bedient communicatieapparatuur, weer een ander verzorgt de paarden of is chauffeur. Behalve gevechtsoefeningen, stellingbouw en voortdurend onderhoud aan materieel en wapens zijn er dagelijkse huishoudelijke of verzorgende taken te doen. Er wordt gekookt, schoongemaakt, de voorraden aangevuld en administratie bijgehouden. Taken die in een gewoon huishouden of bedrijf ook normaal zijn. De dienstwerkzaamheden vinden plaats naast de voortdurende militaire paraatheid met het oog op een geallieerde invasie die te allen tijden kan plaatsvinden. De foto’s van de dagelijkse werkzaamheden in het militaire leven zijn dan ook divers van aard.